Zgodnie z przepisami ustawy o samorządzie gminnym - art. 18 ust. 2 pkt 5 - do wyłącznej właściwości rady gminy należy uchwalanie miejscowych planów zagospodarowania przestrzennego. Zamiar wykonania planu miejscowego wymaga natomiast, zgodnie z art. 14 ust. 1 ustawy o planowaniu i zagospodarowaniu przestrzennym, podjęcia uchwały o przystąpieniu do sporządzania takiego planu miejscowego.

Podjęcie uchwały o przystąpieniu zostało poprzedzone, zgodnie z art. 14 ust. 5 ustawy o planowaniu i zagospodarowaniu przestrzennym, analizami dotyczące zasadności przystąpienia do sporządzenia planu i stopnia zgodności przewidywanych rozwiązań z ustaleniami studium uwarunkowań i kierunków zagospodarowania przestrzennego. Elementem tych analizy stało się także zbadanie aktualności obowiązującego Studium uwarunkowań i kierunków zagospodarowania przestrzennego pod kątem wymogu art. 32 ustawy o planowaniu i zagospodarowaniu przestrzennym.

W tym zakresie ustalono, że przedmiotem planu miejscowego będzie określenie przeznaczenia i zasad dla lokalizacji dla eksploatacji kopalin. Na działce nr ewid. 456 obr. Wdowin znajduje się udokumentowane złoże kopalin kruszyw naturalnych - identyfikator 17783 – nazwa złoża Drużbice I. Złoże to nie jest ujawnione w obowiązującym Studium uwarunkowań i kierunków zagospodarowania przestrzennego gminy uchwalonego Uchwałą Nr XXII/137/01 Rady Gminy Drużbice z dnia 28 czerwca 2001 r. w sprawie uchwalenia studium uwarunkowań i kierunków zagospodarowania przestrzennego Gminy Drużbice.

Realizując obowiązek ustawowy wynikający z art. 95 ust. 2 ustawy z dnia 9 czerwca 2011 r. Prawo geologiczne i górnicze (tj. Dz. U. z 2015 r. poz. 196 ze zm.) – przedmiotowy obszar udokumentowanego złoża kopalin (równolegle do innych złóż kopalin i innych zmian uaktualniających dokument) wprowadza się do sporządzanej zmiany Studium. Zmiana Studium jest sporządzana, a projektowany plan miejscowy zachowa zgodność z ustaleniami zmienianego Studium.

Równoległe prowadzenie prac nad zmianą Studium i sporządzania planu miejscowego nie stoi w sprzeczności z przepisami prawa. Potwierdza to orzecznictwo sądowe – vide Wyrok NSA II OSK 1435/11 z dnia 5. 10. 2011 r. Docelowo jednak, studium musi zostać uchwalone wcześniej, aby, zgodnie z art. 20 ust. 1 ustawy o planowaniu i zagospodarowaniu przestrzennym, rada gminy mogła przed uchwaleniem planu miejscowego stwierdzić jego zgodność z uchwalonym studium.

W przedmiotowym przypadku, podjęcie uchwały o przystąpieniu do sporządzania planu, przed uchwaleniem zmiany studium, pozwoli na wcześniejsze zebranie wniosków do planu, sporządzenie projektu planu i dokumentów towarzyszących, wraz z wystąpieniem do marszałka województwa o wyrażenie zgody na zmianę przeznaczenia gruntu leśnego na cele nierolnicze i nieleśne.

Z uwagi na fakt udokumentowania złoża, także obowiązek gminy dla ujawnienia złoża w zmianie Studium, oraz uzyskanie koncesji na wydobywanie kruszywa ze złoża uznaje się, że gmina powinna umożliwić przedsiębiorcy realizację eksploatacji kopalin. Warunkiem faktycznego uruchomienia eksploatacji jest wyłączenie z produkcji lasu, jaki znajduje się na działce nr 456.

Warunkiem wyłączenia lasu z produkcji, jest uprzednie uzyskanie zgody na zmianę przeznaczenia lasu na cele działalności górniczej. Zgodnie zaś z przepisami art. 7 ustawy z dnia 3 lutego 1995 r. o ochronie gruntów rolnych i leśnych (t.j. Dz. U. z 2015 r. poz. 909 ze zm.), zgodę na zmianę przeznaczenia na cele nierolnicze i nieleśne można uzyskać wyłącznie w procedurze planu miejscowego.

Dla przedmiotowego złoża – gmina pozytywnie opiniowała poszukiwanie i rozpoznawanie złoża kopaliny oraz wydanie koncesji. Zakłada się, że faktyczne uruchomienie eksploatacji kopalin zostanie także pozytywnie ocenione przez gminę i radę gminy z uwagi na to, że eksploatacja jest korzystna finansowo dla gminy. Koncesja została udzielona do końca 2026 r. Eksploatacja kopalin przełoży się na podatki i opłaty eksploatacyjne odprowadzane do gminy przez wiele kolejnych lat. Uruchomienie działalności pozwoli też na stworzenie miejsc pracy.